امینه اردوغان کیست؟ | همه چیز درباره همسر رئیس‌جمهور ترکیه

رویداد۲۴ | «امینه اردوغان» بانوی اول ترکیه کمتر مقابل رسانه‌ها ظاهر می‌شود، اما با حضور گاه به گاهش در مراسم‌های مهم نیز همواره توجهات را به خودش جلب می‌کند. امینه گولبران که بعد‌ها با نام امینه اردوغان مشهور شد، با اصالت عربی در استانبول متولد شده و اکنون یکی از چهره‌های بانفوذ و در عین حال بحث‌برانگیز ترکیه به شمار می‌رود.

با رسیدن رجب طیب اردوغان به ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۱۴، امینه اردوغان رسماً عنوان بانوی اول ترکیه را بر عهده گرفت. اما نقش او پیش از آن نیز در سیاست ترکیه پررنگ بود؛ از دوران حزب رفاه اسلامی تا تأسیس حزب عدالت و توسعه، همواره در کنار همسرش فعالیت داشت و در بسیاری از کارزار‌های انتخاباتی و پروژه‌های اجتماعی، حضوری فعال نشان داد.

امینه اردوغان با پوشش کاملاً اسلامی، به یکی از چهره‌های نمادین زنان محافظه‌کار در ترکیه بدل شد. او در سفر‌های رسمی و بین‌المللی در کنار رئیس‌جمهور حضور دارد و همواره کوشیده تصویری از زن مسلمان مدرن، اما سنت‌گرا ارائه دهد.

او در ۲۱ فوریه ۱۹۵۵ در منطقه اسکودار استانبول به دنیا آمد. خانواده‌اش اصالتاً از استان سیِرت در جنوب‌شرق ترکیه و دارای ریشه‌های عربی هستند. پدرش «جمال» و مادرش «حوریه» نام داشتند و امینه کوچک‌ترین فرزند خانواده‌ای پنج‌نفره بود.

تحصیلاتش را در مدرسه هنر شبانه دختران مدحت پاشا آغاز کرد، اما پیش از آنکه دوره را به پایان برساند، به خواست خود تحصیل را رها کرد تا وارد عرصه فعالیت‌های اجتماعی شود؛ تصمیمی که بعد‌ها مسیر زندگی او را برای همیشه تغییر داد.

ازدواج امینه با اردوغان

آشنایی امینه با رجب طیب اردوغان به سال ۱۹۷۷ بازمی‌گردد؛ زمانی که او در یکی از نشست‌های انجمن زنان نمونه ترکیه حضور داشت. یک سال بعد، در ۴ فوریه ۱۹۷۸، این دو با یکدیگر ازدواج کردند.

بیشتر بخوانید: سودای جدید آنکارا و کشور‌های همسایه؛ بازی جدید قدرت در منطقه

حاصل این ازدواج چهار فرزند است؛ احمد بوراک، نجم‌الدین بلال، اسرا و سُمیه. دختران خانواده اردوغان در دانشگاه‌های خارج از کشور تحصیل کرده‌اند و هر کدام در مسیر‌های علمی و اجتماعی متفاوتی گام برداشته‌اند.

در سال ۲۰۱۶، سمیه اردوغان با سلجوق بایراقدار ازدواج کرد؛ مهندسی که نامش با صنعت پهپادی ترکیه و پیشرفت فناوری نظامی این کشور گره خورده است.

فعالیت‌های اجتماعی امینه اردوغان

بانوی اول ترکیه بیشتر تلاش کرده تا در حوزه اجتماعی، زیست‌محیطی و آموزشی از جمله توانمندسازی زنان، آموزش دختران، مبارزه با بی‌سوادی و حمایت از پناهندگان فعالیت کند.

یکی از طرح‌هایش، پروژه «صفر زباله» (Zero Waste) است که از سال ۲۰۱۷ آغاز شد و هدف آن کاهش تولید زباله و ترویج بازیافت در سطح ملی است. این طرح در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفت و در سازمان ملل نیز از آن یاد شد.

امینه اردوغان همچنین از پناهندگان سوری حمایت کرده و بار‌ها از اردوگاه‌های آنان بازدید داشت. در حوزه بین‌المللی نیز از تلاش‌های ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا دفاع کرد و در سال ۲۰۱۰ به همراه ۲۰۰ زن برجسته ترکیه‌ای به بروکسل سفر کرد تا در کمپین «زن ترکیه‌ای در مسیر پیوستن به اتحادیه اروپا» شرکت کند.

دیدگاه‌های امینه اردوغان

امینه اردوغان از زنان سیاست‌مدار ترک است که می‌کوشد وجهه‌ای متعادل میان سنت و مدرنیته از خود نشان دهد. او در سخنرانی‌هایش همواره بر اهمیت نقش زنان در اقتصاد، لزوم توازن میان خانواده و کار، و ارتقای جایگاه زنان در جامعه اسلامی تأکید دارد.

در برخی رسانه‌های ترکیه، از او به عنوان الگویی برای زنان دیندار یاد می‌شود؛ زنی که بدون کنار گذاشتن باور‌های مذهبی، در عرصه‌های اجتماعی و بین‌المللی فعال است.

با این حال، منتقدانی نیز دارد؛ برخی می‌گویند او بیش از اندازه در سایه قدرت همسرش قرار دارد و نقش واقعی‌اش در تصمیم‌گیری‌های کلان کمتر از آن چیزی است که رسانه‌های دولتی نشان می‌دهند.

امینه اردوغان در طول چهار دهه زندگی مشترک با رئیس‌جمهور ترکیه، از یک فعال اجتماعی گمنام به یکی از چهره‌های مشهور در خاورمیانه تبدیل شد که البته این موقعیت را زیر سایه همسرش به دست آورده است.